Het bepalen van je keukenindeling gebeurt al vrij vroeg in het ontwerpproces. Misschien heb je zelf al een idee welke opstelling je wilt. Wordt het een hoekkeuken, een eiland of iets anders? Als je het nog niet weet is dat ook geen probleem. In een adviesgesprek brengt de verkoopadviseur namelijk jouw wensen in kaart, om vervolgens een schets te maken van jouw droomkeuken. Bij het maken van deze schets kijk je natuurlijk ook naar de indeling van de keuken. Waar komen de verschillende apparaten? Is er ruimte voor een afvalsysteem? Waar kan ik straks mijn pannen kwijt? Om deze keuzes gemakkelijker te maken, kun je kijken naar waar de verschillende werkzones komen. Maar wat houden deze werkzones in, en waar moet je op letten? Dat leggen we hieronder uit!
Werkzones
Om tot een praktische indeling van de keuken te komen, wordt er geregeld onderscheid gemaakt tussen verschillende werkzones. Er zijn vijf werkzones te onderscheiden:
Kookzone. In de kookzone staan koken en bakken centraal. Hier vind je in ieder geval de kookplaat, dit is het centrale punt van deze zone. Eventueel vind je ook de oven in de kookzone. Omdat je de oven over het algemeen niet dagelijks gebruikt, kan de oven ook een andere plaats krijgen. Bij het inrichten van de keuken doe je er goed aan om pannen en kookspullen in de buurt op te bergen, zodat ze binnen handbereik zijn. Hetzelfde geldt voor veelgebruikte ingrediënten, zoals olie en kruiden.
Voorraadzone. In de voorraadzone bevindt zich de koelkast, maar ook (hoge) kasten en voorraadladen behoren tot deze zone. Als je aan het koken bent wil je snel toegang hebben tot de ingrediënten die in de koelkast of in andere kasten en laden liggen. Daarom is het een goed idee om deze zone in de buurt van de kookzone te plaatsen.
Schoonmaakzone. Na het eten wil je jouw keuken snel weer netjes hebben. Hiervoor gebruik je de schoonmaakzone, waar zich de spoelbak, vaatwasser en afvalemmer(s) bevinden. In deze zone doe je de afwas, sorteer je het afval en pak je een doekje om het aanrecht en de eettafel mee af te nemen. Tijdens het koken gebruik je de spoelbak ook voor het spoelen van groenten en het afgieten van water, wat deze zone nog een stukje belangrijker maakt.
Voorbereidingszone. Voordat je de kookzone gebruikt, moet je gerechten vaak voorbereiden. Dit doe je op het werkblad in de voorbereidingszone. Belangrijk is hier dat je voldoende werkruimte hebt op het keukenblad. Daarnaast is het verstandig om keukengerei, zoals messen en snijplanken, in de buurt van deze zone te bergen. Het werkt fijn wanneer de voorbereidingszone vlakbij de kookzone ligt, zodat je jouw gesneden groenten en gekruide vlees direct kan bereiden.
Opbergzone. In de opbergzone plaats je gebruiksvoorwerpen die je niet zo vaak gebruikt. Denk hierbij aan keukenapparatuur als een mixer, extra servies of dienbladen. Omdat je deze producten niet dagelijks gebruikt, is de plek van deze zone minder belangrijk. De opbergzone neemt daarentegen wel veel plek in.
Keukendriehoek
Zoals je hierboven kunt lezen, hebben veel zones een verband met elkaar. Tijdens het koken ben je met name bezig in de drie eerstgenoemde zones: de kookzone, de voorraadzone en de schoonmaakzone. Je beweegt veel tussen de kookplaat, de koelkast en de spoelbak. Daarom worden deze drie zones samen de keukendriehoek of werkdriehoek genoemd. Door de kookplaat, koelkast en spoelbak tactisch bij elkaar te plaatsen, hoef je minder afstand te overbruggen tijdens het koken.
De keukendriehoek zie je in veel verschillende opstellingen terugkomen. Hieronder laten we je een aantal voorbeelden zien.
Rechte keukenopstelling
Omdat alle elementen van de keukendriehoek in één rechte lijn liggen, is het niet mogelijk om een échte driehoek te creëren. Bij deze opstelling wordt het aangeraden om de spoelbak in het midden te plaatsen, dus tussen de koelkast en de kookplaat. Deze opstelling is voor smalle ruimtes natuurlijk ideaal, maar vanuit praktisch oogpunt niet de meest optimale opstelling.
Hoekopstelling
In een hoekkeuken heb je te maken met een L-opstelling. De hoekkeuken is misschien wel de meest toegepaste keukenopstelling, al worden eilandkeukens steeds populairder. In een L-opstelling kun je de werkdriehoek makkelijk toepassen én heb je veel bewegingsvrijheid. De koelkast vind je vaak aan één van de uiteinden, met de kookplaat en de spoelbak kun je variëren.
Overige opstellingen
In eiland- en parallelkeukens komt het vaak voor dat de elementen van de werkdriehoek niet in hetzelfde blok verwerkt zijn. Bijvoorbeeld wanneer de koelkast en de spoelbak in de wandopstelling zijn verwerkt, terwijl de kookplaat op het eiland ligt. Ook bij U-opstellingen zijn elementen vaak tegenover elkaar geplaatst. Qua indeling is dit ideaal; je hoeft weinig afstand af te leggen en hebt al het keukengerei binnen handbereik.
Werkzones bepaald?
Top! Maar hoe ga je straks jouw keukenkasten en -lades inrichten? Door daar tijdens het ontwerpen van de keuken al rekening mee te houden, kun je jouw ingrediënten en spullen straks optimaal opbergen. Hier gaan we binnenkort in een ander blog verder op in. Voor nu lichten we alvast een tipje van de sluier op:
– Lades zijn effectiever in te delen dan kasten, omdat je ze volledig uit kan trekken en dus beter bij de achterste hoekjes kan.
– Eén brede lade heeft meer opbergruimte dan twee smalle lades, terwijl een brede lade ook nog eens goedkoper is.
– Plaats spullen die je vaak gebruikt op ooghoogte of in de kast/lade net onder het aanrechtblad. Wat je niet zo vaak gebruikt plaats je zo hoog of laag mogelijk, of zelfs buiten je keuken (bijvoorbeeld in een trapkast, in de kelder of op zolder).
